کانیبالیسم (Cannibalism) یا عارضه همدیگر خواری یکی از عوارض شایع در طیور پرورشی به خصوص در شرایط نگهداری طیور در سالن های پرورش طیور است. چرا که در این شرایط با به هم خوردن یک سری از عوامل از جمله نور و عدم بالانس تغذیه و همچنین تراکم بالا گله باعث ایجاد این عارضه در طیور به خصوص مرغ تخمگذار محلی خواهد شد.

همان طور که میدانید طیور به رنگ قرمز حساس هستند و رنگ قرمز را 1000 برابر بیشتر از سایر رنگ ها میبینند؛ پس عامل اصلی کانیبالیسم و همدیگر خواری رنگ قرمز حاصل از خون بدن طیور است که سایر مرغ ها به آن بخش از بدن مرغ حساس شده و شروع به نوک زدن مداوم به آن نقطه مینمایند.

جلوگیری از همدیگرخواری مرغ تخمگذار

در این حالت و ایجاد این عارضه مرغ ها و خروس ها شروع به نوک زدن به همدیگر مینمایند و با کندن بخشی از پر یا پوست مرغ های دیگر باعث ایجاد خونریزی در بخشی از بدن این طیور میشود. در این حالت با توجه به حساس بودن مرغ به رنگ قرمز خون، سایر مرغ ها به بخش زخم شده شروع به نوک زدن نموده و این امر باعث ایجاد جراحت بیشتر و از بین رفتن و مرگ آن مرغ میگردد.

همان طور که میدانید چشم طیور توان تحمل 11 تا 13 لوکس کندل شدت نور را بیشتر ندارد. در صورتی که شدت نور بیش از این میزان باشد، با توجه به اینکه مرغها با سپری شدن زمان توان دید خود را از دست میدهند و خسته شده و به علت حس گشنگی و تشنگی به دنبال یافتن غذا برای خود میباشند که در این حالت امکان دارد مرغ ها به اشتباه (با توجه به تراکم سالن های مرغ داری و نزذیک بودن مرغ ها به هم) به یکدیگر نوک زده و باعث ایجاد جراحت و خونریزی و افزایش کانی بالیسم در طیور پرورشی سالن شما گردد.

عامل دیگری که در سالن های پرورش طیور سبب ایجاد کانی بالیسم میگردد کمبود نمک جیره میباشد. با توجه به اینکه طیور مزه نمک را در خوراک خود دوست دارند و بخش دنبالیچه مرغ ها که دارای میزان چربی زیاد است به علت اینکه مزه شوری زیادی دارد سایر مرغ ها شروع به نوک زدن به ان بخش میکنند و این امر نیز دوباره سبب ایجاد جراحت و خونریزی و افرایش کانی بالیسم و همدیگر خواری میگردد.

عامل دیگری که در سالن های پرورش مرغ تخمگذار سبب ایجاد کانی بالیسم یا همدیگر خواری میشود، کمبود پروتئین قابل جذب در جیره مرغ تخمگذار میباشد. در این حالت مرغ ها برای تامیین پروتئین بدن خود از پر یکدیگر برای تامین احتیاجات غذایی خود استفاده مینمایند. که در این حالت در صورت کمبود پروتئین جیره سایر طیور شروع به کندن و خوردن پر یکدیگر میکنند و در این حالت از جای پر های کنده شده خون خارج شده و با توجه به حساسیت طیور به رنگ قرمز با نوک زدن به مکان های خون امده سبب افزایش عارضه کانیبالیسم یا همدیگر خواری میشوند.

کمبود ساعت خاموشی خود یکی دیگر از عوامل بسیار مهم در ایجاد کانی بالیسم و یا همدیگرخواری در مرغ تخمگذار میباشد که در این حالت به علت خستگی مرغ ها به علت کمبود استراحت با هم شروع به دعوا و زدن یکدیگر شده و این عارضه نیز سبب خونریزی و افزایش کانیبالیسم میگردد.

کمبود فضا و همچنین کمبود ظروف ابخوری و دان خوری نیز از دیگر دلایلی است که سبب میشود در سالن های پرورش مرغ تخمگذار محلی و یا حتی صنعتی سبب ایجاد مبارزه بین طیور و سبب ایجاد مشکل کانی بالیسم یا همدیگر خواری شود که در این حالت نیز مرغ ها با همدیگر برای رسیدن به امکانات مورد نیاز خود دعوا نموده و همدیگر را میزنند و به هم اسیب میرسانند و در این حالت نیز سبب ایجاد خونریزی از مرغ ها شده که با توجه به حساس بودن طیور به رنگ قرمز مشکل کانیبالیسم و یا همدیگر خواری به صورت حادتر خواهد شد.

برای جلوگیری از کانیبالسیم یا همدیگر خواری چه باید کرد و راه درمان چیست؟

در صورتی که در سالن های پرورشی خود درگیر عارضه همدیگر خواری شدید، شروع به انجام موارد زیر نمایید:

1 - در ابتدا برای کاهش شدت همدیگر خواری و آرامش گله خود شدت نور را با استفاده از دیمر و یا با خاموش کردن تعدادی از لامپ ها کاهش دهید.

2 - برای اینکه مرغ های شما به نقطه خاصی که در بدن مرغ های زخم شده است و قرمز و خونی است حساس نشوند کلیه لامپ ها و روشنایی سالن خود را به رنگ قرمز تبدیل کنید که در این صورت دیگر مرغ ها به نقطه خاصی از بدن همدیگر که زخمی شده است دیگر حساس نمیشوند.

3 - از اسپری OTC یا اسپری تترا سایکلین که به رنگ بنفش است استفاده نموده و روی قسمت های زخمی مرغ های خود اسپری نمایید.

4 - مرغ های زخمی خود را به بخش بیمارستانی انتقال دهید.

5 - مقدار 0.5 درصد در آب مصرفی خود نمک اضافه کرده که طیور شما از مزه شوری دست بردارند و علاقه ای به مزه شوری نداشته باشند.

6 - چنانچه اگر با انجام کلیه روش های فوق این مشکل حل نشد میبایست مقدار پروتئین جیره خود (سویا) را در دان اضافه نمایید.

7 - اگر چنانچه در نهایت با انجام کلیه راه کار های فوق باز با مشکل همدیگر خواری و یا کانیبالیسم در گله خود دست و پنجه نرم میکنید در نهایت میبایست در صورتی که گله شما نوک چینی نشده است تک تک مرغ های خود را با استفاده از تکنسین های نوک چین، نوکچینی نمایید.