روش‌های بهینه تغذیه جوجه‌های یک تا چهار هفته برای رشد سریع و سالم
تغذیه جوجه مرغ‌ها در دوره‌ی یک تا چهار هفتگی مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش از چرخه‌ی پرورش طیور محسوب می‌شود. در این مرحله، رشد اسکلتی، شکل‌گیری سیستم گوارشی، ایمنی بدن و ظرفیت متابولیکی پرنده به سرعت در حال توسعه است. هرگونه کمبود یا اشتباه تغذیه‌ای در این دوران می‌تواند منجر به ضعف رشد، افزایش تلفات، کاهش ضریب تبدیل غذایی و در نهایت کاهش بازده اقتصادی مزرعه شود.
برای دستیابی به رشد سریع و سالم، پرورش‌دهنده باید برنامه‌ای دقیق، علمی و بر اساس نیازهای واقعی جوجه‌ها در هر هفته از رشد تنظیم کند. در ادامه این مطلب از نغمه تورنگ طلایی، به تفکیک هفته‌ها و با جزئیات کامل، بهترین روش‌های تغذیه جوجه مرغ‌های گوشتی یا تخمگذار تا پایان هفته چهارم را بررسی کرده‌ایم.
09126070959 و 09128890800
فروش جوجه یک روزه گوشتی با کمترین قیمت بازار و امکان ارسال فوری
بهترین روش تغذیه جوجه‌های یک تا چهار هفته
تغذیه جوجه ها در هفته اول (روز 1 تا 7)
اهمیت هفته اول
هفته نخست را می‌توان «پایه‌ی رشد» نامید. جوجه در این زمان هنوز سیستم گوارش کاملاً فعالی ندارد و بخش زیادی از انرژی خود را از زرده‌ی باقی‌مانده در بدن دریافت می‌کند. اما به محض شروع تغذیه، رشد سریع و تنظیم دمای بدن آغاز می‌شود. بنابراین، کیفیت جیره و سهولت دسترسی به خوراک حیاتی است.
میزان مواد مغذی
- پروتئین خام: 21 تا 23%
- انرژی قابل متابولیسم: حدود 2900 تا 3000 کیلوکالری در کیلوگرم
- کلسیم: 1%
- فسفر قابل جذب: 5%
- متیونین: 5%
- لیزین: 2%
نکات مدیریتی مهم در تغذیه هفته اول
- تغذیه فوری پس از ورود: بلافاصله پس از ورود جوجه‌ها به سالن (در کمتر از 2 ساعت)، باید دان نرم و خردشده روی مقوای کف سالن ریخته شود تا همه جوجه‌ها شروع به خوردن کنند.
- آب تمیز و ولرم: دمای آب بین 28 تا 30 درجه سانتی‌گراد باشد. افزودن 5% گلوکز یا مولتی ویتامین به آب در 24 ساعت اول مفید است.
- دفعات تغذیه: در هفته اول حداقل 6 بار در روز دان‌دهی صورت گیرد تا خوراک تازه در دسترس باشد.
- کنترل دما و رطوبت: دمای مناسب حدود 32 تا 34 درجه سانتی‌گراد و رطوبت حدود 60% برای جذب مواد مغذی حیاتی است.
- پایش یکنواختی رشد: اختلاف وزنی جوجه‌ها نباید بیش از 10% باشد.
✔️بیشتر بخوانید: اهمیت استفاده از کنجاله سویا در تغذیه طیور
تغذیه جوجه ها در هفته دوم (روز 8 تا 14)
تغییر نیاز تغذیه‌ای
در پایان هفته اول، سیستم گوارش و جذب مواد غذایی تکامل بیشتری می‌یابد. از این مرحله به بعد، نیاز انرژی و پروتئین افزایش می‌یابد، چون رشد عضلانی به سرعت آغاز می‌شود.
مواد مغذی مورد نیاز
- پروتئین خام: 20 تا 21%
- انرژی قابل متابولیسم: حدود 3000 تا 3050 کیلوکالری
- کلسیم: 9%
- فسفر قابل جذب: 45%
- متیونین: 45%
- لیزین: 1%
نکات کلیدی مدیریتی
- انتقال به دان خرده‌دانه: از روز هشتم به بعد می‌توان از دان پلت یا خرده‌پلت استفاده کرد تا مصرف افزایش یابد.
- مصرف آب کافی: جوجه‌ها باید همیشه دسترسی به آب خنک و تمیز داشته باشند. در صورت مشاهده اسهال یا تلفات، کیفیت آب بررسی شود.
- افزودن پروبیوتیک‌ها: برای بهبود فلور میکروبی روده و افزایش جذب، می‌توان از محصولات حاوی باسیلوس یا لاکتوباسیلوس استفاده کرد.
- وزن هدف در پایان هفته دوم: وزن میانگین جوجه‌ها باید حدود 350 تا 400 گرم باشد.
تغذیه جوجه ها در هفته سوم (روز 15 تا 21)
افزایش رشد عضلانی و نیاز انرژی
در این مرحله، رشد اسکلتی تقریباً کامل شده و تمرکز بدن روی رشد عضلات و ذخیره چربی است. بنابراین، جیره باید انرژی بالاتر و پروتئین متعادل‌تری داشته باشد تا رشد متناسب ادامه یابد.
ترکیب مواد مغذی
- پروتئین خام: 19%
- انرژی قابل متابولیسم: 3100 تا 3200 کیلوکالری در کیلوگرم
- کلسیم: 8%
- فسفر قابل جذب: 4%
- متیونین: 4%
- لیزین: 9%
نکات مدیریتی ویژه
- دان به صورت پلت: در این سن، استفاده از پلت کامل موجب افزایش مصرف خوراک و بهبود ضریب تبدیل می‌شود.
- نور مناسب: استفاده از نور با شدت حدود 15 لوکس و برنامه نوری منظم به بهبود مصرف دان و آرامش طیور کمک می‌کند.
- افزایش فضای دانخوری و آبخوری: در هر 50 جوجه، حداقل یک دانخوری و یک آبخوری لازم است.
- استفاده از مکمل‌های رشد طبیعی: افزودن آنزیم‌هایی مانند فیتاز یا زایلاناز می‌تواند هضم بهتر مواد را ممکن کند.
- وزن هدف پایان هفته سوم: حدود 750 تا 800 گرم
✔️بیشتر بخوانید: استفاده از افزودنی های تغذیه ای مجاز در دان طیور
تغذیه جوجه ها در هفته چهارم (روز 22 تا 28)
مرحله‌ی گذار به جیره‌ی پایانی
در پایان هفته چهارم، جوجه‌ها تقریباً به مرحله رشد نهایی نزدیک می‌شوند. این دوره برای شکل‌گیری توده عضلانی، توسعه کامل سیستم ایمنی و آماده‌سازی برای فاز بعدی (پایانی یا تخم‌گذاری) حیاتی است.
میزان مواد مغذی مورد نیاز
- پروتئین خام: 18%
- انرژی قابل متابولیسم: 3200 تا 3250 کیلوکالری
- کلسیم: 8%
- فسفر قابل جذب: 4%
- متیونین: 35%
- لیزین: 85%
نکات مدیریتی مهم
- تغذیه یکنواخت و بدون استرس: در این سن، هرگونه استرس (تغییر دما، صدا، تراکم زیاد) باعث کاهش مصرف دان و افت رشد می‌شود.
- کنترل وزن و سلامت: وزن هدف در پایان هفته چهارم باید بین 1100 تا 1200 گرم باشد.
- بهداشت آبخوری‌ها: تمیز کردن روزانه برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها الزامی است.
- افزودن الکترولیت‌ها و ویتامین‌ها در آب آشامیدنی: برای کمک به متابولیسم و تقویت سیستم ایمنی
- استفاده از خوراک تازه: دان مانده بیش از دو روز مصرف نشود تا از کپک‌زدگی و افت کیفیت جلوگیری گردد.
افزودنی‌های مفید در تغذیه جوجه مرغ‌های جوان
افزودن برخی ترکیبات به جیره می‌تواند به رشد بهتر و افزایش ضریب تبدیل غذایی کمک کند:
- پروبیوتیک‌ها: تنظیم فلور روده و افزایش جذب مواد غذایی
- پری‌بیوتیک‌ها: تغذیه باکتری‌های مفید و بهبود سلامت گوارش
- آنزیم‌های خوراکی: هضم بهتر نشاسته و پروتئین‌ها
- ویتامین‌های محلول در آب (A، D3، E، C): تقویت سیستم ایمنی و مقابله با استرس گرمایی
توصیه‌های تکمیلی برای رشد سریع‌تر و سلامت پایدار
- استفاده از دان تازه آسیاب‌شده: دان تازه معطرتر است و جوجه‌ها تمایل بیشتری به مصرف دارند.
- کنترل رطوبت بستر: رطوبت بالا باعث رشد کپک و مشکلات گوارشی می‌شود.
- افزایش تدریجی حجم دان: تا هفته چهارم، مقدار دان مصرفی هر جوجه از حدود 15 گرم در روز به بیش از 70 گرم می‌رسد.
- رعایت آرامش در سالن: استرس، سروصدا یا حمل و نقل باعث افت رشد می‌شود.
- تهویه مؤثر: برای حذف گاز آمونیاک و تأمین اکسیژن کافی ضروری است.
✔️بیشتر بخوانید: مزایای استفاده از دانه های غنی شده در تغذیه طیور
شاخص‌های ارزیابی موفقیت تغذیه در چهار هفته اول
برای اطمینان از اینکه برنامه تغذیه‌ای درست اجرا شده، باید شاخص‌های زیر به‌صورت هفتگی اندازه‌گیری شود:
|
شاخص
|
مقدار مطلوب
|
|
وزن میانگین در هفته 1
|
160 گرم
|
|
وزن میانگین در هفته 2
|
350–400 گرم
|
|
وزن میانگین در هفته 3
|
750–800 گرم
|
|
وزن میانگین در هفته 4
|
1100–1200 گرم
|
|
ضریب تبدیل غذایی (FCR) تا پایان هفته چهارم
|
حدود 1.4 تا 1.5
|
|
درصد تلفات کل
|
کمتر از 3 درصد
|
اگر اعداد به‌طور قابل توجهی کمتر از این باشد، باید کیفیت دان، تهویه، دما و سلامت گله بررسی شود.
کلام جمع بندی ترفندهای طلایی تغذیه جوجه های 1 تا 4 هفته
تغذیه بهینه جوجه مرغ‌ها در دوره‌ی یک تا چهار هفته‌ای (به عبارتی یک ماهه) کلید اصلی دستیابی به رشد سریع، یکنواخت و سالم است. اجرای دقیق برنامه تغذیه‌ای علمی با رعایت کیفیت مواد اولیه، افزودنی‌های مفید، مدیریت صحیح آب و دان و شرایط محیطی مناسب، نه‌تنها موجب افزایش وزن مطلوب و کاهش تلفات می‌شود، بلکه پایه‌ای مستحکم برای مرحله‌ی بعدی رشد و سودآوری مزرعه ایجاد می‌کند. در نهایت، پرورش‌دهندگان موفق همواره تأکید دارند که ترکیب علم تغذیه با مدیریت دقیق و عشق به کار، بهترین نتیجه را در رشد جوجه مرغ‌های جوان رقم می‌زند.
منتشر شده توسط : نغمه تورنگ طلایی