بررسی بیماری‌های قابل انتقال از طیور و پرندگان به انسان
بیماری‌های قابل انتقال از پرنده به انسان، یکی از بیشترین خطرات بهداشتی موجود در جامعه انسانی هستند. با توجه به این که پرندگان نقش مهمی در زندگی بشر دارند و در طول تاریخ چندین بار با ویروس‌ها و باکتری‌های خطرناک سر و کار داشته‌اند، شناخت دقیق از بیماری‌هایی که می‌توانند به افراد منتقل شوند، بسیار حائز اهمیت است.
بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزای پرنده، سل، ریه‌ای پرندگان، نیوکاسل و وست نیل فیور در بین بیماری‌های قابل انتقال از پرنده به انسان جایگاه ویژه‌ای دارند و می‌توانند علائم شدیدی در انسان‌ها ایجاد کنند. بدون توجه به این بیماری‌ها و عدم رعایت بهداشت در تماس با پرندگان، پیامدهای جبران‌ناپذیر و ناخوشایندی برای جامعه انسانی به همراه خواهد داشت.
بنابراین، رعایت بهداشت فردی و الزامات بهداشتی مرتبط با نگهداری و تماس با حیوانات، می‌تواند جلوی انتقال بیماری‌های پرندگان به انسان را بگیرد. این شامل استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب، مصرف مواد غذایی بهداشتی و به دمای مناسب، تمیز کردن محیط زیست پرندگان، ارائه خدمات پزشکی به موقع و درمان صحیح برای مبتلایان به بیماری‌های پرندگان می‌شود.
در این نوشتار از نغمه تورنگ طلایی به این موضوع پرداخته و بیماری‌های قابل انتقال از طیور به انسان را بررسی خواهیم کرد. همراه ما باشید.
انواع بیماری قابل انتقال از پرنده به انسان
افرادی که بیشتر با پرندگان سروکار دارند، لازم است از بیماری‌های قابل انتقال از طیور به انسان‌ها آگاه باشند. البته توجه داشته باشید که این بیماری‌ها غیرمشترک هستند و نباید باعث دلسری از نگهداری طیور شود. به هر حال این بیماری‌های برای بیشتر مردم مشکلی به وجود نمی‌آورند، ولی بهتر است پرورش دهندگان از این بیماری‌ها آگاهی داشته و در صورت لزوم روش مقابله پزشكی با این بیماری‌ها را بدانند. برخی از بیماری‌های قابل انتقال از پرنده به انسان عبارتند از:
- ویروس های آنفلوآنزا: ویروس های آنفلوآنزا باعث بروز بیماری آنفلوآنزای پرندگان شده و ممکن است به انسان نیز منتقل شود. مثالی از این بیماری، آنفلوآنزای H5N1 است.
- بیماری کلامیدیا: این بیماری توسط باکتری کلامیدیا پوکاسی ایجاد شده که معمولا در پرندگان یافت می‌شود. بیماری کلامیدیا به صورت دستگاهی، تنفسی و چشمی در انسان بروز میکند.
- بیماری های پوستی: پرندگان می‌توانند عامل ایجاد بیماری های پوستی مانند پیکره بر روی پوست انسان شوند.
- بیماری های سیستمیک: برخی از بیماری‌های سیستمیک نیز می‌توانند به واسطه پرندگان به انسان منتقل شوند. به عنوان مثال، چاقوپیشانی نوع B و C که توسط پرندگان انتقال داده می‌شود.
این بیماری‌ها فقط بخشی از بیماری‌های قابل انتقال از پرنده به انسان هستند و برخی بیماری‌های دیگر نیز وجود دارند که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد. بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری‌ها، از تمامی پروتکل‌های بهداشتی و احتیاطات مربوطه پیروی شود.
پسیتاکوز یا تب طوطی
پسیتاکوز یا تب طوطی یک بیماری عفونی است که در پرندگان ایجاد می‌شود و ممکن است به انسان منتقل شود. این بیماری توسط باکتری رودوسلا فروسی ایجاد می‌شود. علائم این بیماری در انسان شامل تب، سرفه، خستگی، درد در قفسه سینه و درد در مفاصل است. بیماری پسیتاکوز بیشتر در افرادی که با پرندگان زندگی می‌کنند و یا به صورت حرفه‌ای با آنها سروکار دارند، رخ می‌دهد. همچنین، برخی از انواع پرندگان مانند طوطی، قناری و اردک نیز به این بیماری مبتلا می‌شوند.
برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، انجام اقدامات بهداشتی مناسب و نظم دادن به محیط زندگی پرندگان بسیار مهم است. همچنین، در صورت بروز علائم مشابه با بیماری پسیتاکوز، به یک پزشک متخصص مراجعه کرده تا درمان مناسب و به موقع انجام شود.
آنفولانزای پرنده
آنفلوآنزای پرندگان یک بیماری عفونی است که به طور اصطلاحی با نام آنفلوآنزای H5N1 نیز شناخته می‌شود. این بیماری توسط ویروسی از خانواده Influenza A ایجاد شذع و در پرندگان مختلف به ویژه مرغ‌های زینتی و مسابقه‌ای شایع است. آنفلوآنزای پرنده به طور مستقیم قابل انتقال به انسان است و می‌تواند منجر به بروز علائم شدیدی مانند تب، سرفه، سردرد، درد عضلانی، اسهال و در برخی موارد منجر به مرگ نیز شود. بیشتر موارد انتقال با ورود انسان به تماس مستقیم با پرندگان آلوده به ویروس H5N1 اتفاق می‌افتد. همچنین ممکن است با مصرف مواد غذایی آلوده به باکتری این ویروس نیز انتقال پیدا کند.
برای جلوگیری از ابتلا به آنفلوآنزای پرنده، باید از مراقبت‌های بهداشتی مناسب در تماس با پرندگان و همچنین مصرف مواد غذایی بهداشتی با دمای مناسب انجام شود.
سل، بیماری قابل انتقال از پرنده به انسان
بیماری سل یا توبرکولوز یک بیماری باکتریایی است که اغلب به واسطه باکتری مایکوباکتریوم توبرکولوز (Mycobacterium tuberculosis) منتقل می‌شود. این بیماری از طریق هوا منتقل شده و ممکن است با قطرات تنفسی، مانند سرفه و عطسه، انتقال پیدا کند. اگرچه بیماری سل معمولا به وسیله افراد مبتلا به طور مستقیم منتقل نمی‌شود، اما در برخی موارد می‌تواند از طریق محصولات دامی آلوده به باکتری‌های سلی منتقل شود. پرندگان نیز ممکن است با باکتری‌های سلی آلوده شده و از طریق فضای مشترک با انسان‌ها این بیماری را منتقل کنند.
بیماری سل در انسان شامل علائمی مانند سرفه، تنگی نفس، تب، خستگی و کاهش وزن است. برای جلوگیری از ابتلا به سل، باید مراقبت‌های بهداشتی مناسب در تماس با افراد مبتلا، بهداشت محیط پرندگان و... رعایت شود
نیکاسل قابل انتقال به انسان
بیماری نیوکاسل (Newcastle disease) یک بیماری عفونی و واگیردار است که عمدتاً در پرندگانی مانند مرغ، بوقلمون و بلدرچین شایع است. با این حال، این بیماری در انسان نادر است و تنها در صورت بروز مشکلات خاصی مانند سیستم ایمنی ضعیف، افراد بستری در محیط‌های دارای مرغ و... به وجود می‌آید.
بیماری نیوکاسل به واسطه ویروسی از خانواده Paramyxoviridae ایجاد شده و منجر به علائمی مانند تب، سرفه، اسهال، عدم تعادل و کاهش وزن در پرندگان می‌شود. در صورت ابتلا به این بیماری، برخی از افراد ممکن است علائم مانند تب و سرفه را تجربه کنند. برای جلوگیری از ابتلا به بیماری نیوکاسل، باید از مراقبت‌های بهداشتی مناسب در تماس با پرندگان و همچنین نگهداری مواد غذایی بهداشتی در دمای مناسب رعایت شود. همچنین، در صورت بروز علائم بیماری، لازم است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرده تا اقدامات پزشکی انجام شود.
مشکلات تنفسی انسان با پر پرنده
خطر بروز مشکلات تنفسی از پر پرنده در انسان‌ها وجود دارد. در واقع، قرار گرفتن در معرض پر پرنده ممکن است به واسطه جذب ذرات موجود در هوا، به علائم شدیدی مانند سرفه، خارش حلق، عطسه و تنگی نفس منجر شود. علت اصلی این مشکلات تنفسی، پروتئین‌های موجود در پر پرنده است که می‌تواند باعث حساسیت و التهاب در راه‌های تنفسی شود. همچنین، ذرات معلق در هوا از سردرد و خستگی تا نفس نزدن و در برخی موارد بیماری‌های آسمیک نظیر برونشیت، آستم و حتی التهاب ریه (پنومونی) نیز در افراد حساس ممکن است رخ دهد.
به علاوه، پرنده‌های آلوده به باکتری‌ها و ویروس‌های موثره، می‌توانند به واسطه قطرات تنفسی واجد بیماری از طریق هوا به انسان منتقل شوند، که در نتیجه مشکلات تنفسی را در انسان‌ها تشدید میکند. بنابراین برای جلوگیری از مشکلات تنفسی به دلیل وجود پر پرندگان، نیاز است که در مقابل پرنده‌ها از تجهیزات حفاظتی مانند ماسک مناسب استفاده کنید و در صورت بروز علائم بیماری، به پزشک معالج مراجعه کنید. همچنین، پرنده‌ها را در محیط‌های مناسب نگهداری کرده و به صورت منظم محیط را پاکسازی کنید تا احتمال نفوذ مواد آلوده به هوا کاهش یابد.
راه های جلوگیری از ابتلا انسان به بیماری پرندگان
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قابل انتقال از پرندگان، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- از تماس با پرندگان بیمار، وحشی یا ناشناس خودداری کنید.
- در صورتی که با پرندگان کار می‌کنید، همواره از تجهیزات حفاظتی مانند دستکش، ماسک و لباس مناسب استفاده کنید.
- اطمینان حاصل کنید که مواد غذایی آلوده به باکتری‌ها و ویروس‌های پرندگان را مصرف نکنید.
- مواد غذایی را با دمای کافی پخت کنید تا بتواند باکتری‌ها و ویروس‌های موجود در آنها را از بین ببرد.
- در صورت بروز علائم بیماری مانند تب، سرفه، خستگی و... به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
- محیط زیست پرندگان را تمیز کنید و به نظافت و بهداشت آن دقت کنید.
- همواره دست‌های خود را با آب و صابون بشویید و در مواقع لزوم از ماسک استفاده کنید.
- در صورت از نگهداری پرندگان، واکسیناسیون به موقع و منظم فراموش نشود.
- برای جلوگیری از بیماری‌های قابل انقال از طیور و پرندگان به انسان حتماً دست‌های خود را قبل و بعد از تماس با آنها بشویید.
در صورتی که به کشورهایی سفر می‌کنید که در آنها بیماری‌های پرندگان مشترک هستند، حتماً تمامی نکات و مراقبت‌های بهداشتی لازم را رعایت کنید.
جمع بندی
بیماری‌های پرندگان می‌توانند به انسان منتقل شده و باعث بروز علائم شدیدی در انسان‌ها شوند. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری‌ها، توصیه می‌شود نکات مراقبتی در ارتباط با پرنده را رعایت کرده و بهداشت محیط نگهداری آنها را به خوبی رعایت کنید. همچنین، در صورت بروز علائم بیماری، حتماً به یک پزشک متخصص مراجعه کرده تا از انتقال بیماری به افراد دیگر جلوگیری نمایید.
به‌طور کلی، رعایت بهداشت فردی و الزامات بهداشتی مرتبط با نگهداری و تماس با حیوانات، می‌تواند جلوی انتقال بیماری‌های پرندگان به انسان را بگیرد. اگر هنوز هم سوالی در این زمینه دارید، کارشناسان ما در نغمه تورنگ طلایی می‌توانند به سوالات شما پاسخ دهند. سوالات خود را از ما بپرسید.
منتشر شده توسط : نغمه تورنگ طلایی